วันเสาร์ที่ 29 มิถุนายน พ.ศ. 2567

คำสรรพนาม - Pronouns ในภาษาอียิปต์โบราณ

คำสรรพนามในภาษาอียิปต์โบราณ

คำสรรพนาม (Pronouns)

คำสรรพนามคือคำที่ใช้แทนคน สัตว์ หรือสิ่งของ


บุรุษสรรพนาม (Personal Pronouns)

บุรุษสรรพนามแบ่งออกเป็น 3 ประเภท และมีรูปแบบและการใช้งานที่ต่างกัน

1. สรรพนามอิสระ (Independent pronouns)

2. สรรพนามที่ไม่อิสระ (Dependent pronouns)

3. สรรพนามแบบต่อท้าย (Suffix pronouns)


1. สรรพนามอิสระ (Independent pronouns)


การนำไปใช้ในประโยค

สรรพนามอิสระมักจะอยู่ต้นประโยคในประโยคที่ไม่มีคำกริยา

ตัวอย่าง 1



/ink HqA pwnt/
ฉัน(คือ)ผู้ปกครองของปุนต์

ตัวอย่าง 2
/ntk nTr aA/
ท่าน
(คือ)เทพเจ้าผู้ยิ่งใหญ่

2. สรรพนามที่ไม่อิสระ (Dependent pronouns)



การนำไปใช้ในประโยค

1. สรรพนามไม่อิสระเป็นบุรุษสรรพนามที่ขึ้นอยู่กับคำศัพท์หรือวลีที่นำมาก่อนหน้า
สรรพนามไม่อิสระจะไม่ใช้ขึ้นต้นประโยค แต่ก็สามารถแยกออกมาจากคำที่นำมาก่อนหน้าได้

ตัวอย่าง 1

/hAb.k wi/
คุณส่งฉัน
ตัวอย่าง 2
/hAb wi nsw/
พระราชาส่งฉัน

2. ทำหน้าที่เป็นประธานในประโยคที่ไม่มีกริยา ที่มีภาคแสดงของกริยาวิเศษณ์ เนื่องจากสรรพนามไม่อิสระจะขึ้นอยู่กับคำที่นำมาก่อนหน้า ดังนั้นจึงต้องอยู่ตามหลังคำช่วยในประโยค (ตัวอย่างด้านล่างนี้คือ mk)

ตัวอย่าง 1

/mk wi m HqA pwnt/
ดูก่อนฉันคือผู้ปกครองของปุนต์
(mk ดูก่อน/ดูซิ เป็นคำช่วยที่นำหน้า wi (ฉัน))


ตัวอย่าง 2
/nn sjj m ib.i/
มันไม่อยู่ในใจฉัน
(คำว่า nn ไม่ เป็นคำช่วยที่นำหน้า sjj (มัน))



3. ทำหน้าที่เป็นประธานในประโยคที่ไม่มีกริยา ที่มีภาคแสดงของคุณศัพท์ ในกรณีนี้สรรพนามจะขึ้นอยู่กับคำคุณศัพท์ที่นำมาก่อนหน้า

ตัวอย่างเช่น
/nfr sjj r st nbt/
เธอสวยกว่าผู้หญิงทุกคน
(nfr สวย นำหน้า sjj (เธอ))


3. สรรพนามแบบต่อท้าย (Suffix pronouns)

การนำไปใช้ในประโยค

สรรพนามแบบต่อท้ายมักจะอยู่ต่อท้ายคำที่มาก่อนหน้า ซึ่งอาจเป็นคำนามหรือกริยาก็ได้
สรรพนามแบบต่อท้ายไม่สามารถอยู่ต้นประโยคได้ ในการเขียนแบบถอดเสียงอาจมีการใช้เครื่องหมาย = หรือจุด (.) เพื่อแยกจากคำที่นำมาก่อนหน้า ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับผู้แต่งตำราเป็นผู้กำหนด
เช่น sDm=i หรือ sDm.i / pr=i หรือ pr.i

1. ทำหน้าที่เป็นประธานของประโยคที่มีกริยา

ตัวอย่าง 1
/sDm.i xrw/
ฉันได้ยินเสียง

ตัวอย่าง 2

/rdi.n.f wi Hr tA/
เขาวางฉันบนพื้นดิน


 2. ทำหน้าที่เป็นประธานของประโยคที่ไม่มีกริยา ที่มีภาคแสดงของกริยาวิเศษณ์ แต่เฉพาะประโยคที่ขึ้นต้นด้วยตัวช่วย (particle) /iw/ เท่านั้น

ตัวอย่างเช่น
/iw.f m pt/
เขาอยู่ในท้องฟ้า
(เขาอยู่บนฟ้า)


3. ทำหน้าที่เป็นกรรมรองของประโยคที่มีกริยา 

ตัวอย่างเช่น
Dd.f n.i
เขาพูดกับฉัน


4. เพื่อแสดงความเป็นเจ้าของ เช่น

ตัวอย่าง 1
/pr.s/
บ้านของเธอ/บ้านเธอ




ตัวอย่าง 2
Hmt.f nfrt
ภรรยาคนสวยของเขา
(ภรรยาของเขาสวย)


5. ใช้ร่วมกับคำบุพบทที่อยู่นำหน้า 

ตัวอย่างเช่น
/iw.f Hna.i/
เขาอยู่กับฉัน
(เขาอยู่พร้อมกับฉัน)


สรรพนามชี้เฉพาะ (Demonstrative Pronouns) 

สรรพนามชี้เฉพาะ คือ สรรพนามที่บ่งชี้ชัดเจนว่าใช้แทนสิ่งใด เช่น นี้ นั้น เหล่านี้ เหล่านั้น

ภาษาอียิปต์โบราณมีสรรพนามชี้เฉพาะ 4 ประเภท แต่ละประเภทมี 3 รูปแบบที่แตกต่างกันดังนี้

เอกพจน์ เพศชาย     เอกพจน์ เพศหญิง     ไม่ระบุเพศ
            pn นี้/นั้น             tn นี้/นั้น                    nn นี้/นั้น  
            pw นี้/นั้น            tw นี้/นั้น                   nwนี้/นั้น  
            pf/pfA นั้น          tf/tfA นั้น                  nf/nfA นั้น
            pA นี้/นั้น            tA นี้/นั้น                    nA นี้/นั้น

ข้อสังเกต: เพศชายจะขึ้นต้นด้วย /p/ เพศหญิงขึ้นต้นด้วย /t/ และไม่ระบุเพศขึ้นต้นด้วย /n/
และแบ่งเป็น 4 ประเภทด้วยการเติม /p, t, n/ หน้า /-n, -w, -f หรือ -fA, A/

ประเภทที่ 1


ประเภทที่ 2

ประเภทที่ 3


ประเภทที่ 4

การนำไปใช้ในประโยค

1. ใช้แบบอิสระโดยไม่มีคำนาม เช่น
/Dd.n.f nn/
เขาพูดสิ่งนี้

/ptr nA/
อะไรนั่น
(นั่นคืออะไร)


2. ใช้กับคำนาม ตัวอย่างเช่น

เอกพจน์ เพศชาย

/nTr pn/ เทพนี้ เทพนั้น (ภาษาไทย เทพองค์นี้/เทพองค์นั้น)
/nTr pw/ เทพนี้ เทพนั้น
/nTr pf/ หรือ /pf nTr/ เทพนั้น
/pA nTr/ เทพนี้ เทพนั้น

เอกพจน์ เพศหญิง

/nTrt tn/ เทพีนี้ เทพีนั้น (ภาษาไทย เทพีองค์นี้/เทพีองค์นั้น)
/nTrt tw/ เทพีนี้ เทพีนั้น
/nTrt tf/ หรือ /tf nTrt/ เทพีนั้น
/tA nTrt/ เทพีนี้ เทพีนั้น

พหูพจน์ เพศชาย

/nn n nTrw/ เทพเหล่านี้ เทพเหล่านั้น
/nw n nTrw/ เทพเหล่านี้ เทพเหล่านั้น
/nfA n nTrw/ เทพเหล่านั้น
/nA n nTrw/ เทพเหล่านี้ เทพเหล่านั้น

พหูพจน์ เพศหญิง

/nn n nTrwt/ เทพีเหล่านี้ เทพีเหล่านั้น
/nw n nTrwt/ เทพีเหล่านี้ เทพีเหล่านั้น
/nfA n nTrwt/ เทพีเหล่านั้น
/nA n nTrwt/ เทพีเหล่านี้ เทพีเหล่านั้น

ข้อสังเกต

1. pn/tn และ pw/tw จะตามหลังคำนามเสมอ

2. pA และ tA จะนำหน้าคำนามเสมอ

3. pf/tf หรือ pfA/tfA อาจตามหลังหรือนำหน้าคำนามก็ได้

4. คำพหูพจน์จะใช้รูปแบบของ n- นำหน้าคำนาม และมี n ตามหลังเป็นตัวเชื่อม (แปลว่า ของ) ตัวอย่างเช่น

/nn n nTrw/ เทพเหล่านี้ เทพเหล่านั้น (แปลตามตัวว่า เหล่านี้ ของ เทพทั้งหลาย)

บางทีใช้รูปคำนามเป็นเอกพจน์แต่แปลความหมายอย่างพหูพจน์ (เรื่องนี้ยังไม่กล่าวถึงในที่นี้หากสนใจขั้นลึกโปรดดูในตำราของ JP Allen)

5. pA, tA และ nA ปกติจะแปลว่า นี้ นั้น เหล่านี้ เหล่านั้น ในบางครั้งโดยเฉพาะในยุคหลังๆ ใช้แบบเดียวกับคำนำหน้านามอย่างในภาษาอังกฤษ คือ "the" และไม่ต้องแปล และนิยมใช้ในภาษาพูด 

ตัวอย่างเช่น
/pA mXr/
คลังเก็บของ
(the warehouse)







ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น

ประมวลคำศัพท์อักษรอียิปต์โบราณเบื้องต้น (Basic Ancient Egyptian terms)(AE-Thai)

ประมวลคำศัพท์อักษรอียิปต์โบราณเบื้องต้น (Basic Ancient Egyptian terms)(AE-Thai) อักษรโรมันระบบ Manuel De Codage เพื่อการถอดเสียงอักษรอียิปต์...